Jak przetrwać upały - poradnik

Chroń swój organizm przed przegrzaniem i odwodnieniem
- Ograniczaj ekspozycję w terenie otwartym i unikaj bezpośredniej ekspozycji słonecznej - stosuj działania ochronne (patrz Biometeo/warunki ekspozycji słonecznej).
- Uzupełniaj odpowiednie ilości płynów (patrz Biometeo/straty wody).
- Schładzaj się – chłodnymi (nie zimnymi – może to wywołać szok termiczny) napojami lub kąpielą.
- Korzystaj z klimatyzacji i wentylacji, ale unikaj dużych różnic temperatury powietrza.
- Unikaj zbędnego wysiłku fizycznego.
- Upewnij się, czy przyjmowane przez Ciebie leki, suplementy diety, odżywki lub kosmetyki nie będą dodatkowo obciążały organizmu w okresie upałów.
- Zwłaszcza jeśli przyjmujesz kilka leków jednocześnie, skonsultuj ich stosowanie z lekarzem lub farmaceutą. Przechowuj leki w temperaturze poniżej 25°C lub zgodnie ze wskazaniem podanym na opakowaniu.
 
Izoluj się od upału
- Zadbaj o utrzymanie chłodu w pomieszczeniach, w których przebywasz; temperatura powietrza w pomieszczeniach nie powinna przekraczać 32°C w ciągu dnia i 24°C w nocy. Jest to szczególnie istotne dla niemowląt, osób starszych i przewlekle chorych.
- Wentyluj pomieszczenia w odpowiedni sposób - otwieraj okna jedynie wieczorem i nocą, gdy temperatura powietrza na zewnątrz spada poniżej temperatury powietrza w nagrzanych w ciągu dnia pomieszczeniach.
- Ogranicz nagrzewanie się pomieszczeń w ciągu dnia – zamknij wszystkie okna i zasłoń zasłony, wyłącz wszystkie zbędne urządzenia elektryczne.
- Jeśli pomieszczenia są wyposażone w klimatyzację zamykaj drzwi i okna w celu zmniejszenia zużycia energii elektrycznej i utrzymania chłodu.
- Jeśli powietrze jest zbyt suche, stosuj dodatkowo nawilżacze powietrza. Pamiętaj, że temperatura powietrza w klimatyzowanym wnętrzu nie powinna być drastycznie niższa od temperatury powietrza na zewnątrz, może to grozić wystąpieniem szoku termicznego.
- Przebywaj w najchłodniejszym pomieszczeniu w domu, zwłaszcza nocą.
- Jeśli pomieszczenia, w których przebywasz istotnie nagrzewają się w ciągu dnia i nie możesz utrzymać w nich chłodu, spędzaj 2 - 3 godziny w ciągu dnia w miejscach klimatyzowanych (np. budynkach publicznych, centrach handlowych itp. ).
 
Jeśli musisz przebywać w terenie otwartym
- Ogranicz swoją aktywność w terenie otwartym do godzin porannych lub wieczornych.
- Zrezygnuj z podejmowania dodatkowej lub zbędnej aktywności fizycznej.
- Jeśli jesteś aktywny to bezwzględnie uzupełniaj płyny w odpowiedniej ilości (patrz Biometeo/straty wody), z dodatkiem elektrolitów, np. specjalne napoje i odżywki dla sportowców. Uwaga – jeśli jesteś na diecie nisko - sodowej korzystanie z takich napojów skonsultuj ze swoim lekarzem.
- Staraj się często odpoczywać w miejscach zacienionych i przewiewnych.
- Chroń się przed ekspozycją na bezpośrednie promieniowanie słoneczne – używaj okularów, nakrycia głowy, a także kremów z odpowiednim dla Ciebie filtrem (patrz Biometeo/warunki ekspozycji

Zwróć uwagę na innych
- Nigdy, nawet na chwilę, nie pozostawiaj dzieci ani zwierząt w zaparkowanym samochodzie. Jeśli zauważysz, że zrobił to ktoś inny - szybko alarmuj odpowiednie służby. Wnętrze samochodu nagrzewa się bardzo szybko; osoby w nim uwięzione narażone są na duże ryzyko wystąpienia udaru cieplnego, a nawet zgonu!
- Dbaj o zwierzęta – chroń je przed bezpośrednim nasłonecznieniem, dbaj o nieograniczony dostęp do wody pitnej oraz wentyluj pomieszczenia w których przebywają.
- Uświadamiaj rodzinę i dzieci o ryzyku związanym z obciążeniem cieplnym organizmu i o zalecanych działaniach ochronnych.
- Zwróć uwagę, czy w Twoim otoczeniu nie ma osób potrzebującej dodatkowej pomocy – starszych, samotnych, a zwłaszcza niesamodzielnych; w okresie upałów powinny być odwiedzane codziennie. Jeśli nie możesz pomóc osobiście, to zgłoś taką potrzebę do ośrodka zdrowia lub placówki opieki społecznej.
- Zapoznaj się z zasadami udzielania pierwszej pomocy w przypadku wystąpienia wyczerpania i udaru cieplnego. 

Jeśli Ty lub ktoś w Twoim otoczeniu poczuje się źle
- Zgłoś bliskiemu lub współpracownikowi jeśli poczujesz dreszcze, osłabienie i niepokój, silne pragnienie lub ból głowy; po wystąpieniu takich objawów przenieś się do chłodnego miejsca, odpoczywaj i uzupełniaj płyny. 
- Jeśli poczujesz skurcze kończyn, szybko uzupełnij płyny z zawartością elektrolitów; dostarczą ich np. napoje dla sportowców. Jeśli po upływie godziny odpoczynku w chłodniejszym miejscu i uzupełnianiu płynów skurcze nadal występują, skorzystaj ze wsparcia medycznego.
- Jeśli u kogoś w Twoim otoczeniu wystąpią objawy udaru cieplnego, takie jak: wysoka temperatura ciała (> 39°C), gorąca i sucha powierzchnia skóry oraz podwyższone tętno i delirium (majaczenie, bredzenie), drgawki, konwulsje i/lub brak przytomności niezwłocznie wezwij karetkę pogotowia ratunkowego!

Czekając na przyjazd służb medycznych:  
- delikatnie przenieś poszkodowanego w chłodne, zacienione i przewiewne miejsce,
- ułóż w pozycji leżącej z głową i nogami w górze (nieprzytomny)  lub półsiedzącej (przytomny),
- udrożnij drogi oddechowe i skontroluj podstawowe funkcje  życiowe,
- rozepnij lub zdejmij zbędną i krępującą ruchy odzież,
- rozpocznij schładzanie organizmu: przykładaj chłodne okłady na  kark, pachy i pachwiny, wachluj i schładzaj skórę rozpylając wodę  o temperaturze 25-30°C,
- co 10 min mierz temperaturę ciała, kontynuuj schładzanie dopóki nie spadnie ona poniżej 38°C,
- nie podawaj płynów,
- bezwzględnie nie podawaj żadnych leków.

Jeśli dojdzie do zatrzymania oddechu lub akcji serca rozpocznij resuscytację krążeniowo - oddechową:
- Ułóż poszkodowanego na twardym podłożu, odchyl jego głowę do tyłu i udrożnij drogi oddechowe, uklęknij jak najbliżej poszkodowanego, skrzyżuj dłonie, a swoje barki przenieś nad ratowanego. Uciskaj dolną połowę mostka 30 razy z częstością 100 uciśnięć na minutę, na głębokość około 5-6 cm.
- Wykonaj dwa pojedyncze wdechy metodą usta - usta, każdy z wdechów o długości około 1 sekundy (odlicz: 21, 22, 23, 24). Pamiętaj aby w czasie wdechów zacisnąć nozdrza ratowanego. Czynność powtarzaj, w sekwencji 30 uciśnięć: 2 wdechy, aż do przyjazdu karetki lub odzyskania funkcji życiowych.

Dorośli
Ułóż poszkodowanego na twardym podłożu, odchyl jego głowę do tyłu i udrożnij drogi oddechowe, uklęknij jak najbliżej poszkodowanego, skrzyżuj dłonie, a swoje barki przenieś nad ratowanego. Uciskaj dolną połowę mostka 30 razy z częstością 100 uciśnięć na minutę, na głębokość około 5-6 cm.
Wykonaj dwa pojedyncze wdechy metodą usta - usta, każdy z wdechów o długości około 1 sekundy (odlicz: 21, 22, 23, 24). Pamiętaj aby w czasie wdechów zacisnąć nozdrza ratowanego. Czynność powtarzaj, w sekwencji 30 uciśnięć: 2 wdechy, aż do przyjazdu karetki lub odzyskania funkcji życiowych.

Dzieci i niemowlęta
Ułóż poszkodowanego na twardym podłożu, odchyl jego głowę do tyłu i udrożnij drogi oddechowe, uklęknij jak najbliżej poszkodowanego.
Nabierz powietrza, zaciśnij miękkie części nosa, swoimi ustami obejmij szczelnie usta dziecka i wykonaj powolny wdech do ust ratowanego, o długości około 1-1.5 sekundy. Upewnij się, że klatka piersiowa powoli się unosi, a następnie opada. U niemowlęcia wdech wykonaj obejmując szczelnie usta i nos. Ponownie nabierz powietrza  i wykonaj w ten sposób 5 wdechów ratowniczych. Uciskaj dwoma palcami w 1/3 dolnej części mostka 15 razy z częstością 100 uciśnięć na minutę, na głębokość do około 1/3 głębokości klatki piersiowej. Czynność powtarzaj, w sekwencji 15 uciśnięć: 2 wdechy, aż do przyjazdu karetki lub odzyskania funkcji życiowych.